thanhpc@lieuphap4t.com
Hãy tưởng tượng bạn đang sống trong 1 căn nhà tuyệt đẹp, có đầy đủ tiện nghi, thực phẩm, ánh sáng…
Nhưng nếu cửa sổ bị bịt kín?
Không khí không vào được?
Khí thải, khí độc không thoát ra?
Thì dù đồ ăn ngon, nhà đẹp… bạn vẫn sẽ ngạt mà chết.
Đó chính là phổi … cửa sổ của sự sống.
CHỨC NĂNG CỦA PHỔI … KHÔNG CHỈ ĐỂ HÍT THỞ
Nhiều người nghĩ: “Chức năng của phổi chỉ để hít oxy và thở ra CO₂”. Nhưng đó mới chỉ là chức năng bề mặt.
Phổi là 1 nhà máy hóa học, 1 công trình lọc khí thông minh, và là màng kết nối giữa thế giới bên ngoài và bên trong.
Dưới đây là những chức năng sâu hơn:
1. PHỔI LÀ CÁNH CỬA KẾT NỐI GIỮA MÁU VÀ THẾ GIỚI BÊN NGOÀI.
Không giống ruột, gan hay tim … phổi trực tiếp tiếp xúc với môi trường ngoài…
Không khí đi vào từ mũi … qua khí quản … phế quản … rồi tới tận từng phế nang (phế nang giống như hàng triệu “quả bóng nhỏ” )
Mỗi quả bóng đó có lớp vỏ cực kỳ mỏng, chỉ bằng 1 tờ giấy…
– Bên ngoài quả bóng là dòng máu đang chạy ngang qua, giống như dòng sông nhỏ.
– Khi bạn hít thở, oxy sẽ “nhảy” từ không khí chui qua lớp vỏ mỏng này để vào máu.
– Ngược lại, CO₂ từ máu sẽ “nhảy ra” để thoát khỏi cơ thể.
… Nhưng nếu lớp vỏ mỏng này bị sưng lên, bị dày, hoặc bị viêm, thì oxy không thể nhảy qua được nữa!
-> Dù bạn có hít thật sâu, mà “lớp cửa” giữa không khí và máu bị tắc … thì máu vẫn thiếu oxy, cơ thể vẫn mệt, vẫn ngộp.
Nghĩa là: để oxy đi vào máu, không chỉ cần thở, mà phải giữ phổi sạch, màng phế nang mỏng, không phù, không viêm.
2. PHỔI LÀ TRẠM LỌC ĐỘC
Ít ai biết: mỗi ngày bạn hít hàng tỷ hạt bụi, vi khuẩn, khí độc.
Nhưng tại sao bạn vẫn sống?
Vì phổi có hệ thống phòng thủ cực mạnh:
Lông rung: đẩy bụi ra ngoài.
Chất nhầy: bẫy vi khuẩn và hóa chất.
Đại thực bào: nuốt và tiêu hóa kẻ lạ.
Nhưng nếu bạn sống trong môi trường ô nhiễm, hoặc ăn uống gây viêm quá nhiều, hoặc hút thuốc, stress liên tục … dẫn đến hàng rào phổi vỡ … rồi viêm mãn … tiếp theo dẫn đến hen, hay thậm chí ung thư…
3. PHỔI LÀ BỘ MÁY ĐIỀU ÁP VÀ CÂN BẰNG PH
Phổi không chỉ trao đổi khí, mà còn giúp máu giữ được pH chuẩn (7.35 – 7.45).
Khi bạn thở ra CO₂ … máu bớt axit … pH tăng.
Khi bạn nín thở -> CO₂ tích lại -> máu nghiêng về axit…
… Vì vậy: thở đúng có thể giảm axit máu, giảm viêm, hỗ trợ điều chỉnh huyết áp và thần kinh thực vật…
… Đây là lý do các phương pháp như: thiền, thở chậm,… có thể chữa mất ngủ, lo âu, cao huyết áp.
4. PHỔI LÀ NHÀ MÁY CHUYỂN HÓA HORMONE
Phổi không chỉ để thở.
Nó còn giống như một nhà máy bí mật, làm ra công tắc điều chỉnh huyết áp.
Cụ thể là:
Trong máu có 1 chất gọi là angiotensin I (giống như bản nháp).
Khi đi qua phổi, nó được biến đổi thành angiotensin II … chính là “nút chỉnh áp suất” của cơ thể.
Hormone này làm mạch máu co lại, giúp huyết áp tăng lên khi cần (như khi mất máu, đứng dậy đột ngột…).
Nhưng nếu phổi bị viêm, bị tổn thương lâu ngày:
– “Nhà máy” này hỏng hóc
– Việc điều chỉnh huyết áp cũng trục trặc
– Dễ bị huyết áp cao, thấp bất thường mà không rõ nguyên nhân.
Bởi vậy: phổi không chỉ thở, mà còn quản lý huyết áp bằng cách chuyển hóa hormone đặc biệt…
Giữ phổi khỏe, cũng là đang giữ cho huyết áp ổn định mỗi ngày.
5. PHỔI LÀ NHÀ KHO DỰ TRỮ MÁU VÀ BẠCH CẦU
Phổi giống như một “nhà kho dự trữ bí mật” mà ít ai biết:
Phổi không chỉ là “ống thở”, mà giống như 1 cái “bể chứa” máu phụ gắn bên cạnh tim.
Bình thường, cơ thể chỉ xài 1 phần máu. Phần còn lại được “giấu” trong các kho dự trữ.
Và phổi chính là một trong những kho lớn nhất!
Tại sao phổi lại dự trữ máu?
Trước tiên, bạn có biết 1 sự thật đơn giản:
Trong phổi, có mạng lưới mao mạch máu siêu dày đặc … như một tấm lưới chằng chịt ôm lấy hàng triệu túi khí nhỏ (phế nang).
Bình thường:
Không phải tất cả các mao mạch trong phổi đều mở ra hết.
Có rất nhiều mao mạch đang “nghỉ ngơi” – chưa được dùng tới.
Nên một lượng máu sẽ nằm lại trong các mao mạch “đang nghỉ” ấy, giống như máu “dự phòng” nằm trong kho.
Khi bạn bị mất máu, bị thương, hoặc cần gấp máu để chạy … cơ thể sẽ:
Ra lệnh cho phổi co lại, đẩy máu ra ngoài để tiếp viện cho tim và các cơ quan.
Giống như: trong chiến tranh, kho dự trữ mở cửa, đưa quân ra tiền tuyến.
…
Không chỉ máu, phổi còn giấu trong mình những “binh lính đặc biệt” … là bạch cầu.
Đây là những chiến binh chống viêm, diệt vi khuẩn.
Khi có chiến trường (viêm, nhiễm trùng, virus…), phổi sẽ:
Thả bạch cầu ra khắp cơ thể, tiếp viện cho nơi đang bị tấn công.
6. PHỔI CÓ THỂ PHỤC HỒI VÀ TÁI TẠO
Không giống như tim hay thần kinh trung ương, phổi có một số tế bào gốc có thể tái tạo khi bị tổn thương nhẹ.
Nếu bạn bỏ thuốc, sống trong không khí trong lành, ăn chống viêm, ngủ sâu…
Nếu bạn tập thở, thiền, vận động nhẹ nhàng (như đi bộ, vươn vai)…
… Nhiều nghiên cứu cho thấy: các tổn thương phế nang, viêm mãn, tắc nghẽn nhẹ… có thể phục hồi đáng kể.
7. PHỔI GIAO TIẾP VỚI TIM VÀ NÃO … NHƯ BẠN THÂN
Bạn tưởng tượng thế này:
Phổi giống như một người bạn thân đứng giữa Tim và Não.
3 người này nói chuyện với nhau suốt ngày, nhưng thường thì bạn không để ý.
Khi bạn thở chậm, sâu, đều:
Phổi gửi tín hiệu: “Ê tim, bình tĩnh nhé!”.
… Tim sẽ đập chậm lại.
Phổi cũng nhắn với não: “Mọi thứ ổn rồi, thư giãn đi!”.
… Não sẽ chuyển sang trạng thái êm dịu, giống như khi nghe nhạc nhẹ, đi dạo, hoặc chuẩn bị ngủ.
Và kết quả là cả người bạn cảm thấy nhẹ nhõm, yên bình … như đang nằm nghe chim hót.
Còn khi bạn thở gấp … thở nhanh … thở cạn (như khi sợ, tức giận):
Phổi la lên: “Nguy hiểm, báo động!”.
… làm tim tăng tốc, mạch máu co lại, huyết áp tăng vọt.
Não nghe xong cũng hoảng:
… Gửi ra hormone stress, làm bạn căng thẳng, lo lắng, bồn chồn … làm cơ thể như đang bị rượt đuổi, không thể yên.
TÓM LẠI
Phổi không chỉ để thở.
Phổi là:
Cửa sổ của sự sống
Lọc khí, lọc độc
Điều hòa pH
Tạo hormone
Dự trữ máu
Tương tác với tim, não, miễn dịch
Nếu bạn biết cách thở, cách sống, cách bảo vệ lá phổi mỗi ngày, bạn có thể chữa lành:
-Từ mất ngủ đến cao huyết áp.
-Từ lo âu đến đột quỵ.
-Từ hen suyễn đến viêm mạn tính.
…. Vì chỉ cần một hơi thở sâu đúng cách, bạn đã thay đổi sinh lý toàn thân.